بازار لوازم خانگی سالهاست جولانگاه کالاهای خارجی قاچاق شده و دلالان و واسطه های پول های کلانی را از راه فروش این کالاها به جیب زده اند. بارها طرح برخورد با فروش لوازم خانگی قاچاق به مرحله اجرا رسیده اما تاکنون هیچ کدام از این طرح ها موفق نبوده است و لوازم خانگی قاچاق و بدون شناسنامه در بازار خرید و فروش می شوند. جدیدترین طرح ارایه شده طرح شناسنامه دار کردن لوازم خانگی است و به همین دلیل کالاهای بدون شناسه با برخورد جدی از سوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز مواجه شده اند.

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز، در همین رابطه آئین‌نامه اجرایی شناسه‌های کالا و رهگیری کالا موضوع ماده (۱۳) قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز اواخر شهریور ماه ۱۳۹۵ از سوی اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهوری، برای اجرا ابلاغ شد. ماده ۲۰ این آئین‌نامه مسئولیت اجرای آن‌را به وزارت صنعت، معدن و تجارت محول کرده و طبق ماده ۱۲ آن وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) موظف است “امکان ثبت شناسه رهگیری و دریافت گواهی الکترونیکی را در سامانه جامع تجارت فراهم کند و یکتا بودن شناسه‌های رهگیری را در سطح تمامی کالاهای مشمول، تضمین کند”. با این وجود این طرح، حداقل در بخش لوازم خانگی، تاکنون به اجرا درنیامده بود، اما به نظر می‌رسد افزایش قاچاق کالا در پی ممنوعیت واردات و افزایش چشمگیر قیمت‌ها در بازار لوازم خانگی باعث شد که بالاخره آئین‌نامه اجرایی شناسه‌های کالا و رهگیری کالا در این بخش اجرا شود.

سخنگوی انجمن تولیدکنندگان لوازم‌خانگی با بیان اینکه طرح برخورد با کالاهای فاقد شناسه در حال اجراست، گفت: در گام اول، با کالاهای فاقد شناسه درهایپرها و فروشگاه‌های بزرگ برخورد می‌شود. حمیدرضا غزنوی با بیان اینکه طرح برخورد با کالاهای لوازم‌خانگی فاقد شناسه کالا که قرار بود از ۱۵ بهمن‌ماه اجرایی شود به‌صورت مرحله به مرحله پیش می‌رود گفت: در گام اول این طرح ابتدا هایپرها و فروشگاه‌های بزرگی که اقدام به‌فروش لوازم‌خانگی فاقد شناسه می‌کنند، مورد رسیدگی قرار گرفته و برخورد با سایر عرضه‌کنندگان کالای قاچاق در گام‌های بعدی این طرح انجام می‌شود.

سخنگوی انجمن صنفی تولیدکنندگان لوازم‌خانگی در ادامه با بیان اینکه جلوگیری از ورود کالای قاچاق موجب رونق بازار داخل شده است، افزود: در حال حاضر تولید لوازم‌خانگی در یخچال و ماشین لباسشویی افزایش پیدا کرده و تنها در تلویزیون کاهش تولید داشته‌ایم. غزنوی با رد شایعاتی مبنی بر کوتاهی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در اجرای این طرح خاطرنشان کرد: ستاد با جدیت اجرای این طرح را دنبال می‌کند اما با این حال با توجه به اهمیت تنظیم بازار، نباید رفتاری صورت گیرد تا زمینه برای سودجویان جهت ایجاد تنش در بازار لوازم‌خانگی فراهم شود.

بر اساس اعلام وزارت صنعت، معدن و تجارت تمامی تولیدکنندگان و تشکل‌های صنعتی لوازم‌خانگی تولید داخل و همچنین واردکنندگان لوازم‌خانگی تا ۱۵ دی‌ماه فرصت داشتند تا برای ۸ گروه کالایی خود فرآیند ثبت و اخذ شناسه را انجام دهند و برای کالاهای خود شناسه دریافت کنند. همچنین بر اساس اعلام ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، لوازم خانگی وارداتی از ۱۵ بهمن‌ماه، چنانچه فاقد شناسه کالا باشند، به‌عنوان کالای قاچاق محسوب خواهند شد.

طرح شناسه کالا و رهگیری لوازم خانگی در شرایطی به مرحله اجرا رسیده که به‌گفته حمیدرضا دهقانی‌نیا، سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، نزدیک به ۷۰ درصد از حجم کل بازار لوازم‌خانگی در سال ۹۶ به ارزش بیش از ۲/ ۲ میلیارد دلار در اختیار قاچاقچیان بوده است، ولی با این وجود مصوبه هیات دولت مبنی بر برخورد با لوازم خانگی فاقد شناسه کالا از سال ۹۵ تاکنون روی زمین مانده بود.

توقف قاچاق و کاهش حضور دلالان در بازار لوازم خانگی

عباس دمرچلی، دبیر انجمن صنایع لوازم خانگی

بازار لوازم خانگی در مدتی که نوسانات نرخ ارز را داشتیم تا به امروز درگیر مشکلات بسیاری شده که حضور دلالان و اسطه ها نیز به مشکلات دامن زده است. کالای قاچاق در این بازار به وفور یافت می شود که برای ممانعت از خرید و فروش آنها طرح شناسه دار کردن آغاز شد. به بسیاری از فروشگاهها و تولیدکنندگان اعلام شد که تا پانزدهم بهمن ماه جاری فرصت دارند تا برای شناسه دار شدن کالای لوازم خانگی اقدام کنند. برای جلوگیری از خرید و فروش لوازم خانگی بدون مجوز و قاچاق گام هایی برداشته شده که امیدوارم ریشه قاچاق و حضور دلالان را کاهش و متوقف سازد.

این طرح  طبق دستورالعمل ماده ۷ آیین نامه اجرایی ماده ۱۳ قانون مبارزه با قاچاق کالا وارز اجرا می‌شود و تمام فروشگاهها ملزم به رعایت این قانون هستند. تولید در حوزه لوازم خانگی باید توسعه یابد و برای تحقق این مهم ضرورت دارد کالاهای قاچاق که چرخه مالی بالایی در این صنعت دارند از بازار جمع آوری شوند. از این پس هیچ فروشگاهی نمی تواند لوازم خانگی بدون شناسه داشته و اقدام به فروش آن کند. از تاریخ اعلام شده نیز خدمات پس از فروش برای کالاهاش شناسه دار معتبر خواهد بود و نمایندگی ها مسوولیتی در قبال دیگر کالاهای بدون شناسه نخواهند داشت.

طبق نامه ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز  به اتحادیه کشوری کسب و کارهای مجازی مهلت عرضه کالاهای فاقد شناسه برای لوازم خانگی در سطح عرضه تا ۱۵ بهمن ماه سال‌جاری تمدید شده بود که در این مدت بسیاری از این کالاها شناسه کالا دریافت کرده اند. در راستای حمایت از حقوق مصرف کننده و رونق تولید داخلی طرح های بسیاری تصویب و به مرحله اجرا درآمد که موفقیت چندانی کسب نکردند.